Μόνοι στη Μεσόγειο και όχι μόνο

από τον Πάρη Καρβουνόπουλο

Η πρόωρη ολοκλήρωση της ελληνο-ισραηλινής αεροπορικής άσκησης ΜΙΝΩΑΣ, στο Αιγαίο,ήταν -ευτυχώς- η μοναδική

συνέπεια της εξαιρετικά βίαιης στρατιωτικής επιχείρησης των ισραηλινών κομάντο στα πλοία που επιχείρησαν να μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας.

Τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν πολύ χειρότερα αφού στην αποστολή συμμετείχαν δεκάδες έλληνες ακτιβιστές η ζωή των οποίων τέθηκε σε άμεσε κίνδυνο. Η απόφαση για τον τερματισμό της κοινής αεροπορικής άσκησης που είχε ξεκινήσει από τις 25 Μαίου ,θεωρήθηκε αυτονόητη από τις ηγεσίες του ΥΠΕΞ και του Πενταγώνου. Μέσα στην αναστάτωση και τον πανικό που επικρατούσε και στην Αθήνα χθες το πρωί κάποιοι αναρωτήθηκαν μάλλον δικαιολογημένα, "τι δουλειά έχουμε εμείς οι Έλληνες να κάνουμε στρατιωτικές ασκήσεις με το Ισραήλ".

Το ερώτημα μοιάζει λογικό αλλά εξίσου λογική είναι και η απάντηση: έτσι όπως τα καταφέραμε με τη διπλωματία των ατελείωτων παλινωδιών,τις συνεχείς "στροφές" και τα "μπρος-πίσω", σε μια πορεία χωρίς σχεδιασμό για το τι θέλουμε να κερδίσουμε ή να διαφυλάξουμε, για το ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος μας στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου,η στρατιωτική συνεργασία με το Ισραήλ μοιάζει να είναι περίπου μονόδρομος στην αναζήτηση κάποιου "συμμάχου" στην επικίνδυνη γειτονιά μας.Η άποψη αυτή, ασφαλώς και δεν μπορεί να είναι δημοφιλής στην ελληνική κοινή γνώμη,η οποία παραδοσιακά νοιώθει αισθήματα αδελφοσύνης για τον αραβικό κόσμο και ειδικά για τους Παλαιστίνιους. Το πρόβλημα είναι ότι ο απλός κόσμος έχει παραμείνει σ΄ αυτά που η Ελλάδα πίστευε και έμπρακτα υποστήριζε τη δεκαετία του 80 και κανείς από τους ηγέτες του δεν του είπε ανοιχτά ότι από τις αρχές του 90 η χώρα που έπαιζε σημαντικό ρόλο στη Μ.Ανατολή,είχε αρχίσει αργά αλλά σταθερά να στρίβει το τιμόνι προς άλλες ρότες.

Η αναγνώριση του Ισραήλ από τη κυβέρνηση Μητσοτάκη,ήταν μόνο η αρχή αυτής της αλλαγής πορείας.
Λίγοι ίσως θυμούνται, ότι το 1994, η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, που είχε "χτίσει" με κόπο τις γέφυρες με όλες τις χώρες της Μ.Ανατολής, υπέγραφε για πρώτη φορά μία πραγματικά σημαντική συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας με το Τελ Αβίβ. Οι συνθήκες βέβαια ήταν τότε ιδανικές.

Ο Γ.Ράμπιν,ηγέτης του Ισραήλ,έδειχνε ότι ήταν αποφασισμένος να οδηγήσει την αντιπαράθεση με τους Παλαιστινίους σε ύφεση. Τη συμφωνία είχε υπογράψει τότε ο υπουργός Άμυνας Γεράσιμος Αρσένης και από τότε όλοι οι διάδοχοί του στο Πεντάγωνο, την ανανέωναν.

Η δολοφονία του Γ.Ράμπιν, από φανατικό Εβραίο και η επιστροφή του Ισραήλ σε επιλογές εξοντωτικής βίας, "πάγωσαν" για αρκετά χρόνια τη στρατιωτική συνεργασία Αθήνας-Τελ Αβίβ. Το Ισραήλ ,όλα αυτά τα χρόνια είχε στραφεί προς την Τουρκία,με την οποία οι σχέσεις της,ήταν εξαιρετικά θερμές. Η Άγκυρα εκμεταλεύτηκε σε μέγιστο βαθμό την ανάγκη του Ισραήλ για "ζωτικό χώρο" στον οποίο θα μπορούσαν οι Ένοπλες Δυνάμεις του να ασκούνται. Οι αγορές σημαντικών οπλικών συστημάτων από το Ισραήλ,ήταν ένα από τα πολλά οφέλη που αποκόμισε η Άγκυρα.

Η άνοδος του Ερντογάν στην εξουσία, έφερε τα πρώτα σύννεφα στις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ. Η επιλογή της Άγκυρας να αναλάβει ρόλο "προστάτη" των αράβων και των μουσουλμάνων άρχισε να γίνεται όλο και πιο ενοχλητική. Το φραστικό επεισόδιο μεταξύ Ερντογάν-Πέρες στο Νταβός,ήταν η πρώτη δημόσια ένδειξη ότι ο "άξονας" Άγκυρας-Τελ Αβίβ σπάει. Ακολούθησαν μία σειρά "επεισοδίων", με τον Ερντογάν να ανεβάζει συνεχώς τους τόνους και να κατηγορεί το Ισραήλ για γενοκτονία ,την ίδια ώρα βέβαια που απειλεί όποιον ανά το κόσμο "τολμήσει" απλά να αναφερθεί στις περιπτώσεις των Ποντίων, Αρμενίων, Ελλήνων κ.λ.π.
Το δεδομένο είναι ότι ο Ερντογάν με τις "κορώνες" του κατόρθωσε να κερδίσει τη συμπάθεια του αραβικού και μουσουλμανικού κόσμου, ο οποίος για εμάς μάλλον αδιαφορεί.
Το Ισραήλ, έχοντας την εμμονή του "πυρηνικού" Ιράν,πάντα στην κορυφή της ατζέντας του, στράφηκε προς την Ελλάδα, ζητώντας αυτό που έχασε από τη Τουρκία. Ζωτικό χώρο. Το 2008,η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή, έδωσε το πράσινο φως για τη διεξαγωγή στο Αιγαίο, αλλά και στην ηπειρωτική Ελλάδα, της άσκησης "Ένδοξος Σπαρτιάτης".

Η άσκηση προέβλεπε την συμμετοχή 100 οπλισμένων μαχητικών αεροσκαφών τα οποία κάθε ημέρα απογειώνονταν από το Ισραήλ, έφθαναν μέχρι την Ελλάδα, εκτελούσαν βομβαρδισμούς και επέστρεφαν στις βάσεις τους. Οι ισραηλινοί είχαν επικαλεστεί άρθρο της στρατιωτικής συμφωνίας που έχουμε υπογράψει και σύμφωνα μ' αυτό δεν έπρεπε να ανακοινωθεί το παραμικρό για την διεξαγωγή και το σενάριο της άσκησης. Η Αθήνα σεβάστηκε αυτό το αίτημα,για να βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση μόλις οι New York Times,σε πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ τους, υποστήριζαν ότι η άσκηση αυτή δεν ήταν τίποτα παραπάνω από μια πρόβα τζενεράλε για ενδεχόμενη επίθεση στο Ιράν!

Από τότε το Ισραήλ,επανερχόταν συνεχώς για τη διεξαγωγή ασκήσεων στο Αιγαίο. Το "χουνέρι" του 2008, έκανε την Αθήνα επιφυλακτική,αλλά τελικά ενέδωσε για τη διεξαγωγή του ΜΙΝΩΑ, που δεν ήταν όμως γραφτό να ολοκληρωθεί.

Όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα η κατάσταση στα Βαλκάνια και στη Μ.Ανατολή,φαίνεται ότι η Ελλάδα δεν έχει και πολλά περιθώρια για να "παγώσει" μόνιμα τη στρατιωτική της συνεργασία με το Ισραήλ.

Στην Αλβανία σε λίγες ημέρες, αποβιβάζονται 1300 Τούρκοι στρατιωτικοί. Η Άγκυρα πλήρωσε και κατασκευάσε δύο ναυτικές βάσεις σε Δυρράχειο και Αυλώνα, εκπαιδεύει Αλβανούς αξιωματικούς στις Σχολές της και "παζαρεύει" να παραχωρήσει στα Τίρανα παλιά F-16. Σε αντάλλαγμα, η Αλβανία ακύρωσε τη συμφωνία που είχε υπογράψει με την Ελλάδα,για τον καθορισμό των χωρικών υδάτων των δύο χωρών. Μια συμφωνία που θα αποτελούσε πρόβλημα για τις τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο. Εξίσου καλές αν όχι άριστες είναι οι σχέσεις της Τουρκίας, με τα Σκόπια και τις υπόλοιπες Βαλκανικές χώρες. Πολύ κοντά έχει έρθει και με την Αίγυπτο, η Τουρκία κι αυτό αποτελεί πρόβλημα για την Ελλάδα και τον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.

Με απλά λόγια έχουμε μείνει λίγο...μόνοι μας στη γειτονιά. Κι αυτό το ...καταφέραμε μόνοι μας. Γι΄ αυτό όσο κι αν ακούγεται δυσάρεστο, ίσως και αιρετικό αυτές τις ημέρες, το ενδεχόμενο να συνεχιστεί η στρατιωτική συνεργασία Ελλάδας-Ισραήλ,όχι απλά δεν είναι απίθανο, αλλά είναι το μοναδικό "εργαλείο" στρατιωτικής διπλωματίας που μας έχει απομείνει. Τουλάχιστον προς το παρόν.
πηγή:newsit